قورئانی پیرۆز » كوردی » سورهتی الجمعة
اختر القاريء
كوردی
سورهتی الجمعة - تعداد آیات 11
يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ ( 1 )

ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه تهسبیحات و ستایشی خوا دهکهن.. ئهو خوایهی که پاشایه و شاهی شاهانه، پاك و بێگهردو پوخته، باڵادهست و دانهیه..
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ( 2 )

ههر ئهو زاتهیه لهناو خهڵکێکی نهخوێندهواردا پێغهمبهرێکی له خۆیان ڕهوانه کرد، ئایهتهکانی قورئانهکهی ئهویان بهسهردا دهخوێنێتهوه و دڵ و دهروون و ڕواڵهت و ئاشکرا و نادیاریان پوخته دهکات، فێری قورئان و دانایی و شهریعهتیان دهکات، بهڕاستی ئهوانه پێشتر لهگوامڕایی و سهرلێشێواویهکی ئاشکرادا گیریان خواردبوو.
وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ( 3 )

لهئایندهدا خهڵکی تریش دێن (موسڵمان دهبن له گهل و میللهتان) پهیوهست دهبن بهمانهوه، بێگومان ئهو زاته باڵادهست و دانا و کار دروسته.
ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ ( 4 )

ئهوه ڕێزو بههرهیهکی خواییه دهیبهخشێت بهو کهسهی که خوا خۆی ئارهزووی بکات و شایسته بێت، خوایش خاوهنی بهخشش و بههرهی گهوره و بێسنووره.
مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا ۚ بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ ۚ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ( 5 )

وێنهی ئهوانهی که تهوراتیان درا بهسهردا تا پهیڕهوی بکهن، پاشان ههڵیان نهگرت و پهیڕهویان نهکرد، وهك: گوێدرێژێك وایه که باره کتێبێکی ههڵگرتبێت، ئای که چهنده ناشیرینه وێنهو نموونهی ئهوانهی که ئایهتهکانی خوایان بهدرۆ زانیووه و بڕوایان پێی نهبوو، بێگومان خوا هیدایهت و ڕێنموویی ستهمکاران ناکات.
قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِن زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِن دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ( 6 )

ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: ئهی ئهوانهی لهسهر دینی جوولهکهن، ئهگهر ئێوه بڕواتان وایه، که بهڕاستی ئێوه دۆست و لایهنگری خوان، جگه له خهڵکی تر، کهواته داوای مردن بکهن و ئاواتی مهرگ بخوازن، (تا له ژیانی پڕ مهینهتی دنیا ڕزگارتان ببێت و به بهههشت و دیداری پهروهردگار شاد ببن)!
وَلَا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ ( 7 )

کهچی ئهوانه ههرگیزاو ههرگیز ئاواتی وا ناخوازن و مردن داوا ناکهن، چونکه خۆیان دهزانن چیان دهست پێشکهری کردووه، خوایش زانایه به کارو کردهوهی ستهمکاران.
قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِيكُمْ ۖ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ( 8 )

پێیان بڵێ ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم): بهڕاستی ئهو مردنهی که ڕادهکهن له دهستی ههر یهخهتان پێ دهگرێت، لهوهودوایش دهگهرێنرێنهوه بۆ لای کهسێك که زانایه بهنهێنی و ئاشکرا، ئهوسا ئاگادارتان دهکات بهوهی که دهتانکرد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ( 9 )

ئهی ئهوانهی باوڕتان هێناوه کاتێ که بانگ درا بۆ نوێژ له ڕۆژی ههینیدا، ئێوه به پهله بچن بهدهم یادی خواوه و واز له کڕین و فرۆشتن بهێنن، چونکه ئهو کارهتان چاکتره بۆتان ئهگهر بزانن و تێبگهن.
فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَّعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ( 10 )

جا کاتێك نوێژ تهواو بوو، ئهوه بڵاو ببنهوه بهزهویدا و بهتهمای بهخششی خوا ههوڵ و کۆشش بدن، یادی خوا زۆر بکهن له ههموو چالاکیهکانی ژیاندا با ناوی ئهو زاته لهسهر زارو لهناو دڵتاندا بێت، بۆ ئهوهی سهرفرازیی ههمیشهیی بهدهست بهێنن.
وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا ۚ قُلْ مَا عِندَ اللَّهِ خَيْرٌ مِّنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ ۚ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ( 11 )

(پاشان خوا گلهیی لهزۆربهی ئیمانداران دهکات، ئهوانهی که قافڵهی بازرگانیان بینی دهوری پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) یان چۆڵ کرد:) کاتێك بازرگانیهك، یان یاری و گهمهیهك ببینن، ئهوه دهجن بهدهمیوه تۆیش بهجێ دێڵن لهکاتێکدا تۆ وهستاوی بهپێوه وتار دهخوێنیتهوه، پێیان بڵێ: ئهو پاداشت و بهشهی کهلای خوایه بۆ ئیمانداران، چاکتره لهو یاری و گهمه و بازرگانیه، خوایش چاکترین ڕۆزی بهخشه به سهرجهم خهڵکی.
كتێبهكان
- زیانهكانی گۆرانی مۆسیقا له ژێر رۆشنایی قورئان و سوننهت و وتهی زانایانداههركهسێك گومان و دوو دڵی ههیه له حهرامی گۆرانی و مۆسیقا، ئهوا با گومانهكهی لابدات و فهرمایشتهكهی خوای پهروهردگار وهربگرێت و دوو دڵی نهمێنێت، له حهرامێتیدا، چونكه به دڵنیایی ئایهتی قورئان و فهرموودهی پێغهمبهر صلى الله عليه وسلم زۆر هاتووه لهسهر حهرامی و گوێگرتن لێی.
دانهر : ئهبو بهكر ئهحمهد
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- لهگهڵ كێدا دادهنیشیت و هاوڕێیهتی كێ دهكهیت؟ئهم نوسراوه چهند لاپهڕهیهكه له فهرمودهكانی پێغهمبهر صلى الله عليه وسلم ، وه له وتهی زانایان و دانایان سهبارهت به هاندان بۆ ههڵبژاردنی هاوری و برادهری صاڵح و چاك، وه سهبارهت به ووریا كردنهوه و ئاگادار كردنهوه له هاوڕی و برادهری خراپ، لهگهڵ ڕوون كردنهوهی بهرههم و شوێنهواری ئهم و ئهویش.
دانهر : عهبدولله عهلی ئهلجعهیش
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
وهرگێڕان : مامۆستا موحهمهد عهبدولڕهحمان لهتیف
- ژیانی پێغهمبهری خوا صلى الله عليه وسلم له قورئان و فهرموودهكاندابێ گومان خوێندن و زانینی ژیاننامهی پێغهمبهری خوا صلى الله عليه وسلم یهكێكه لهو پێویستیانهی كه دهبێت موسڵمان بیزانێت،چونكه فێربوونی ئهم سوودانهی دهبێت: ١- فێربوونی بهندایهتی وچهسپاندنی بۆ خوای گهوره... ٢- ههر له سیرهوه بۆمان دهردهكهوێت كه پێغهمبهری خوا صلى الله عليه وسلم مرۆڤێكی ئاسایی بووه... ٣- ناسینی مامۆستا ونمونهی پێشهوامان....
دانهر : مامۆستا موحهمهد مهلا فایق
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
له بڵاوكراوهكان : سایتی ئیمان وهن http://www.iman1.com
- ڕابهری ئهوانهی كه عومره دهكهناحسان بورهان الدین ئهم ڕابهره كورتهیهكه دهربارهی چۆنیهتی عومره كردن بهشێوهیهكی پوخت وئاسان،وه پێویسته ئهو كهسهی كه ئهیهوێت عومره ئهنجام بدات ههوڵ بدات عومرهكردنهكهی هاو شێوهی عومرهكردنی پێغهمبهر صلى الله عليه وسلم بێت...
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- تهفسیری سێ جوزئی كۆتای قورئانی پیرۆز لهگهڵ پاشكۆی كۆمهڵه ئهحكامێكی گرنگ بۆ ژیانی موسڵمانپهرتوكێكه: پێكهاتووه له گرنگترینی ئهو بابهتانهی كه موسڵمان لهژیانییدا پێویستی پێیهتی، له قورئانی پیرۆز وتهفسیر ولێكدانهوهی قورئان وكۆمهڵه ئهحكامێك له فیقه وبیروباوهڕی ئیسلامی و كاروكردهوه چاكهكان وههندێك شتی تر، خۆشهوستان ئهم پهرتووكه دهكرێت بهدوو بهشهوه: بهشی یهكهم: پێكهاتووه له سێ جوزئی كۆتای قورئانی پیرۆز وتهفسیرهكهی كه له كتێبی (زبدة التفسیر) شێخ محمد الاشقرهوه وهرگیراوه . بهشی دووهمیش : پێكهاتووه لهكۆمهڵه ئهحكامێك كه موسڵمان پێویستی پێی دهبێت له بنهماكانی بیروباوهڕ كه بریتیه له (49) چل ونۆ پرسیار و وهڵام، لهگهڵ كردهوهكانی دڵ و گفتۆگۆیهكی هێمنانه لهسهر یهكخواپهرستی، بهشێكی تری بریتیه له ئهركان وئهحكامهكانی ئیسلام وهك ( شایهتومان و پاكوخاوێنی – الطهارة- و نوێژ و ڕۆژوو زهكات و حهج) لهگهڵ چهند فهوائد وسوودێكی جیا جیا له ڕوقیهی شهرعی و نزا وپاڕانهوه و ئهذكار و وویردهكانی بهیانیان وئێواران و ههشتاودوو فهزیله وحهفتا كاری خراپ كه ڕێگریان لێكراوه له ئیسلامدا، كۆتاییهكهشی پێكهاتووه له گهشتی نهمری و ههتا ههتایی وچۆنیهتی دهست نوێژگرتن ونوێژكردن به وێنهوه.
دانهر : كۆمهڵێ له زانایان
وهرگێڕان : حاجی ئومێد چروستانی
له بڵاوكراوهكان : http://www.tafseer.info