قورئانی پیرۆز » كوردی » سورهتی الجمعة
اختر القاريء
كوردی
سورهتی الجمعة - تعداد آیات 11
يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ ( 1 )

ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه تهسبیحات و ستایشی خوا دهکهن.. ئهو خوایهی که پاشایه و شاهی شاهانه، پاك و بێگهردو پوخته، باڵادهست و دانهیه..
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ( 2 )

ههر ئهو زاتهیه لهناو خهڵکێکی نهخوێندهواردا پێغهمبهرێکی له خۆیان ڕهوانه کرد، ئایهتهکانی قورئانهکهی ئهویان بهسهردا دهخوێنێتهوه و دڵ و دهروون و ڕواڵهت و ئاشکرا و نادیاریان پوخته دهکات، فێری قورئان و دانایی و شهریعهتیان دهکات، بهڕاستی ئهوانه پێشتر لهگوامڕایی و سهرلێشێواویهکی ئاشکرادا گیریان خواردبوو.
وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ( 3 )

لهئایندهدا خهڵکی تریش دێن (موسڵمان دهبن له گهل و میللهتان) پهیوهست دهبن بهمانهوه، بێگومان ئهو زاته باڵادهست و دانا و کار دروسته.
ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ ( 4 )

ئهوه ڕێزو بههرهیهکی خواییه دهیبهخشێت بهو کهسهی که خوا خۆی ئارهزووی بکات و شایسته بێت، خوایش خاوهنی بهخشش و بههرهی گهوره و بێسنووره.
مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا ۚ بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ ۚ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ( 5 )

وێنهی ئهوانهی که تهوراتیان درا بهسهردا تا پهیڕهوی بکهن، پاشان ههڵیان نهگرت و پهیڕهویان نهکرد، وهك: گوێدرێژێك وایه که باره کتێبێکی ههڵگرتبێت، ئای که چهنده ناشیرینه وێنهو نموونهی ئهوانهی که ئایهتهکانی خوایان بهدرۆ زانیووه و بڕوایان پێی نهبوو، بێگومان خوا هیدایهت و ڕێنموویی ستهمکاران ناکات.
قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِن زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِن دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ( 6 )

ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: ئهی ئهوانهی لهسهر دینی جوولهکهن، ئهگهر ئێوه بڕواتان وایه، که بهڕاستی ئێوه دۆست و لایهنگری خوان، جگه له خهڵکی تر، کهواته داوای مردن بکهن و ئاواتی مهرگ بخوازن، (تا له ژیانی پڕ مهینهتی دنیا ڕزگارتان ببێت و به بهههشت و دیداری پهروهردگار شاد ببن)!
وَلَا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ ( 7 )

کهچی ئهوانه ههرگیزاو ههرگیز ئاواتی وا ناخوازن و مردن داوا ناکهن، چونکه خۆیان دهزانن چیان دهست پێشکهری کردووه، خوایش زانایه به کارو کردهوهی ستهمکاران.
قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِيكُمْ ۖ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ( 8 )

پێیان بڵێ ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم): بهڕاستی ئهو مردنهی که ڕادهکهن له دهستی ههر یهخهتان پێ دهگرێت، لهوهودوایش دهگهرێنرێنهوه بۆ لای کهسێك که زانایه بهنهێنی و ئاشکرا، ئهوسا ئاگادارتان دهکات بهوهی که دهتانکرد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ( 9 )

ئهی ئهوانهی باوڕتان هێناوه کاتێ که بانگ درا بۆ نوێژ له ڕۆژی ههینیدا، ئێوه به پهله بچن بهدهم یادی خواوه و واز له کڕین و فرۆشتن بهێنن، چونکه ئهو کارهتان چاکتره بۆتان ئهگهر بزانن و تێبگهن.
فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَّعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ( 10 )

جا کاتێك نوێژ تهواو بوو، ئهوه بڵاو ببنهوه بهزهویدا و بهتهمای بهخششی خوا ههوڵ و کۆشش بدن، یادی خوا زۆر بکهن له ههموو چالاکیهکانی ژیاندا با ناوی ئهو زاته لهسهر زارو لهناو دڵتاندا بێت، بۆ ئهوهی سهرفرازیی ههمیشهیی بهدهست بهێنن.
وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا ۚ قُلْ مَا عِندَ اللَّهِ خَيْرٌ مِّنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ ۚ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ( 11 )

(پاشان خوا گلهیی لهزۆربهی ئیمانداران دهکات، ئهوانهی که قافڵهی بازرگانیان بینی دهوری پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) یان چۆڵ کرد:) کاتێك بازرگانیهك، یان یاری و گهمهیهك ببینن، ئهوه دهجن بهدهمیوه تۆیش بهجێ دێڵن لهکاتێکدا تۆ وهستاوی بهپێوه وتار دهخوێنیتهوه، پێیان بڵێ: ئهو پاداشت و بهشهی کهلای خوایه بۆ ئیمانداران، چاکتره لهو یاری و گهمه و بازرگانیه، خوایش چاکترین ڕۆزی بهخشه به سهرجهم خهڵکی.
كتێبهكان
- مرۆڤ با سهرنج بدات که لهچی دروست کراوهئهو كهسهی كهمێك شارهزای لهزمانی عهرهبی وڕاڤهی قورئان و قۆناغهكانی دروست بوونی ئادهم ونهوهكانی ئادهمی ههبێت تهنها بهئهندازهی تۆزقاڵێكیش زانیاری دژ بهیهك نابینێتهوه لهنێوان ئهو ئایهتانهی كه باسی دروست بوونی مرۆڤ دهكات... بهڕێزان ناوهڕۆكی ئهم وتاره: وهڵامی گومانی ڕهخنهگر و نهیارانهی ئیسلامه له كوردستان كه دهڵین: خوا له قورئاندا ههرجاره و بهشێوازێك باس لهدروست بوونی مرۆڤ دهكات.
دانهر : حاجی ئومێد چروستانی
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
له بڵاوكراوهكان : نوسینگهی ( رهبوهی ) ههرهوهزیی بۆ بانگهواز و وشیاركردنهوهی ڕهوهندهكان له شاری ڕیاز
- لێكدانهوهی پێشهكی ( إبن الجزري )لێكدانهوهی پێشهكی ( إبن الجزري ): ئهم كتێبه وهكو پێناسهمان كردووه له سهرهتاى ئهم ڕاڤهكردنه یهكێكه له باشترین ئهو كتێبانهى لهبوارى زانستى تهجوید و بنهماكانى خوێندنهوهى قورئاندا نووسراون بهشێوهى هۆنراوه، چونكه نووسهرهكهى پێشهوایهكى ناودارى ههرهگهورهیه، كه ههموان بىَ ڕاجیایى كۆكن لهسهر پێشهوایهتى ئهو، بێگومان زانستیش-ههر زانستێك بێت–لهسهرچاوهكهیهوه وهربگیردرێت باشتره. بۆیه پشت به خواى گهورهو، لهژێر ڕووناكى كۆمهلێك لێكدانهوهى زانایانى كۆن و هاوچهرخ، ههڵسام به نووسینى شهرحێك بۆ ئهم كتێبه.
دانهر : ئیحسان بورهان الدین
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- ههقیقهت و فێڵهکانی شهیتان و چۆنیهتی بهرنگاربوونهوهیئهم نووسراوهی بهردهستتان كه ههم ئامادهكردنهو ههم نووسین و ههم وهرگێردراوه له بڵاوكهرهوهكانی سایتی دهنگی ئیسلامه، زۆر لایهنی گرنگی به خۆوه گرتووهو وهڵامگهلێكی زۆر پرسیارو ڕهواندنهوهی زۆر تهمومژی له خۆی گرێداوه، كه تاسهو تێنوێتی زۆرێك له مسوڵمانانی شكاندووه و له هیزرو بیری ناحاڵیانی ههڵپێچاوهو ههقیقهت و ماهییهتی ئهم دینهی وهك خۆ نیشان داوه، جگه لهوه ڕهواندنهوهی زۆر دووكهڵی ڕهشی نهفامی لهسهر ڕهفتارو گوفتاری خهڵكێكی بێئاگا له خهته پانهگهی ئیسلام و ههقیقهت و ڕاستییهتی ئهم ئایینه پاكهی ئیسلامی له خۆگرتووه، كه له ژێرناونیشانی فێڵهكانی شهیتاندا ئاماژهم به چهند مهسهلهیهكی گرنگ داوه، لهوانه: 1. ههقیقهتی شهیتان 2. مهسهلهی زیارهتی گۆڕهكان 3. مهسهلهی بوونی گۆڕ له مزگهوهتهكان 4. مهسهلهی دوعاو پاڕانهوه له سهر گۆڕهكان 5. حوكمی مۆسیقا 6. بهڵای وهسوهسهكان 7. سۆفیگهرێتی 8. پاڕانهوه له مردوو 9. نیكاحی مارهبهجاش 10. نیكاحی سیغه 11. تهڵاقی سێبهسێ 12. شهیتان كێ له خشته دهبات؟ 13. ههنگاوهكانی شهیتان له دژایهتی كردن و فریودانی بهندهكان 14. دهروازهی له خشته بردنی بهندهكان 15. چۆن ڕووبهڕووی شهیتان ببینهوه؟ 16. له كۆتاییدا: حیكمهتی فهراههم (خلق) کردنی شهیتان..
دانهر : هێمن عهبدولعهزیز
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- زهكاتی ماڵی بازرگانیزهكات مافی خوایه له ماڵ وساماندا بۆ شایستهكانی ودووهمین پایهی سهرهكی ئیسلامیشه دوای نوێژ له چوار فهرزهكانی ئیسلام. له (٨٢) ئایهتدا هاوشان لهگهڵ نوێژدا باسكراوه له قورئاندا. وه ههرشتێك جگه له ئاڵتون وزیو له كهل وپهل وههموو بابهتێك شیاو بێت بۆ بازرگانی وهكو : ئامڕاز وجل وبهرگ وخشڵ وئاژهڵ وزهوی وخانوو...پێی دهوترێت ( عروض التجاره ) .
دانهر : ئیحسان بورهان الدین
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- ئهذكاری بهیانیان و ئێوارانلای كهس شاراوه نیه كه ئهذكاری بهیانیان و ئێواران گرنكی ههیه له ڕۆژانهی مرۆڤی موسڵمان، وه لهوانه پاڕاستنی له شهیتانهكانی مرۆڤ و جنۆكه.
دانهر : پشتیوان سابیر عهزیز